Te Whare Tapa Wha, czyli maoryską koncepcję zdrowia, rozumianego jako wellbeing, przedstawiła mi moja Córka, Zosia Pardela, która jest psychologiem i nauczycielką teorii poliwagalnej, pracującą w Nowej Zelandii.
Łatwa do zapamiętania, prosta i przyjazna koncepcja Te Whare Tapa Wha została przedstawiona przez maoryskiego lekarza, profesora Masona Durie w 1984 roku.
Od tego czasu przyjęła się nie tylko w nowozelandzkim systemie opieki zdrowotnej, ale również w innych dziedzinach.
I Zosię i mnie zafascynowało to, że dobrostan, opisywany przez tę koncepcję tworzoną lokalnie przez wiele pokoleń Maori, w swoim holistycznym podejściu mówi o tym, co opisuje teoria poliwagalna.
Te Whare Tapa Wha, symbolizowana jest przez cztery ściany domu.
Żeby dom dawał schronienie i był bezpieczny, każda ze ścian musi być stabilna, stać na mocnych fundamentach.
Wszystkie ściany są tak samo ważne.
Jakie są cztery ściany domu wellbeing ?
Taha tinana – zdrowie fizyczne
Dzięki niemu możemy przeżywać każdy dzień. Kiedy jest dobre, pozwala nam cieszyć się życiem.
Kiedy podupadamy na zdrowiu, czujemy się źle, zaczynamy się martwić, doświadczamy mniej pozytywnych emocji.
Zmniejsza się nasza odporność na wyzwania życiowe i umiejętność radzenia sobie z nimi.
Dobre zdrowie fizyczne wspiera zachowanie dobrego zdrowia psychicznego.
Co każdy z nas teraz może dla siebie zrobić w tym obszarze ?
-przyjrzyj się swojemu zdrowiu, zobacz czego Ci trzeba
-zadbaj o to czego potrzebujesz i pozbądź się tego co Ci nie służy
-ugotuj sobie zdrowe jedzenie z naturalnych składników
-pójdź na spacer
Taha whanau – zdrowie społeczne
Nasi bliscy- przyjaciele, społeczność, w której żyjemy, rodzina, dają nam poczucie przynależności, którego każdy z nas potrzebuje, bez względu na to czy ma tego świadomość, czy nie.
Dzięki bliskim jesteśmy silniejsi.
Dzieląc się pozytywnymi doświadczeniami wzmacniamy je. Dzieląc trudności i kłopoty, nie zostajemy z nimi osamotnieni, dostajemy wsparcie.
Kiedy dajemy zrozumienie i pomoc innym ludziom, czujemy się potrzebni i jesteśmy potrzebni.
Co każdy z nas teraz może dla siebie zrobić w tym obszarze?
-zobacz, jakie masz relacje z ludźmi
-zadbaj o bliską osobę
-pozwól o siebie zadbać
-podziękuj bliskiej osobie za to, że przy Tobie jest
-pomyśl czego mogą potrzebować Twoi bliscy, albo zapytaj ich o to
Taha wairua – zdrowie duchowe
To jest nasze poczucie spójności ze sobą i z siłą wyższą.
Uczucie bycia częścią większej całości.
Znajomość własnego pochodzenia, potencjału, zdolności.
To nasza umiejętność i potrzeba duchowego wzrostu, rozwoju. Nasze wątpliwości, pytania, przemyślenia nad sobą i światem, przestrzeń dla duszy.
Co każdy z nas teraz może dla siebie zrobić w tym obszarze?
– przyjrzyj się temu co daje Ci prawdziwy spokój i zadowolenie
-idź spotkać się z naturą, wśród której żyjesz. Do lasu, na łąkę, nad rzekę, jezioro, morze, lub w góry
-nie spiesz się, zatrzymaj się na chwilę, w ciszy popatrz na rośliny i zwierzęta, które Cię otaczają
-zwróć się ku temu, w co wierzysz i porozmawiaj
Taha hinengaro – zdrowie psychiczne
Myśli, uczucia i emocje są integralną częścią ciała, umysłu i duszy każdego z nas.
Nasz stan psychiczny i emocjonalny często jest pierwszym, który informuje innych ludzi o tym, że coś złego się z nami dzieje.
Bardzo ważne jest to, żeby każdy z nas robił to co w jego mocy, żeby jego psychika i emocje dobrze funkcjonowały w czasie kiedy życie płynie spokojnie i nie ma większych wyzwań.
Wtedy buduje się odporność psychiczna na trudniejsze czasy.
Co każdy z nas teraz może dla siebie zrobić w tym obszarze?
-przyjrzyj się swojemu zdrowiu psychicznemu,
zobacz czego Ci trzeba
-zadbaj o swoje samopoczucie psychiczne i emocje, odrzuć to co Ci nie służy
-pomóż lub poszukaj profesjonalnej pomocy dla kogoś, kto przeżywa ciężkie chwile
-poszukaj dla siebie profesjonalnej pomocy jeśli czujesz, że potrzebujesz wsparcia
-rób sobie wakacje od pracy, od kłopotów i wyzwań dnia codziennego
-zadbaj o swoje zdrowie i kondycję fizyczną
Mam nadzieję, że Te Whare Tapa Wha stanie się w Polsce tak użytecznym narzędziem, jakim jest w Nowej Zelandii.
Sprawdza się wszędzie tam, gdzie w centrum zainteresowania jest człowiek.
Jeśli macie pytania, albo potrzebujecie się dowiedzieć więcej o Te Whare Tapa Wha – służę Wam informacją i pomocą. Możecie też skontaktować się z Zosią, która jest bliżej źródła i z pewnością opowie Wam o tej koncepcji więcej 🙂
